تفاوت وانیل شکری و وانیل اصل
تفاوت وانیل شکری و وانیل اصل موضوعی است که بسیاری از شما هنگام تهیه مواد اولیه برای شیرینیپزی یا دسرهای خانگی با آن روبهرو میشوید. در ظاهر، این دو محصول شباهتهایی دارند اما در واقع از نظر کیفیت، خواص، منشاء و حتی کاربرد تفاوتهای قابلتوجهی با یکدیگر دارند. آشنایی با تفاوت وانیل شکری و وانیل اصل به شما کمک میکند تا انتخاب هوشمندانهتری برای پختوپز یا حتی مراقبتهای طبیعی داشته باشید. بسیاری از افراد بهاشتباه تصور میکنند که وانیل شکری همان وانیل طبیعی است که فقط با شکر ترکیب شده؛ اما واقعیت چیز دیگری است.
منشا و ترکیبات اولیه وانیل شکری و وانیل اصل
اولین تفاوت غلاف وانیل شکری و وانیل اصل به منشا تولید آنها برمیگردد. وانیل اصل مادهای است که از غلاف گیاه وانیلا استخراج میشود. این گیاه بیشتر در کشورهای گرمسیری مثل ماداگاسکار، مکزیک و اندونزی رشد میکند. وانیل طبیعی یا همان وانیل اصل از طریق فرآیندهای خاصی از غلاف گیاه خشکشده گرفته میشود و به صورت پودر، عصاره یا حتی چوب قابلتهیه است.
در مقابل، وانیل شکری یک ماده ترکیبی است که بیشتر از ترکیب شکر و طعمدهندههای مصنوعی تهیه میشود. در بیشتر موارد، طعمدهندهای که در وانیل شکری استفاده میشود، وانیلین صنعتی است که از چوب یا مواد نفتی تولید میشود و هیچ ربطی به گیاه طبیعی وانیل ندارد. این ترکیب صرفا برای عطر و طعم شبیه به وانیل تولید میشود و هزینه تولید بسیار پایینتری دارد.
مقایسه عطر و طعم وانیل اصل با وانیل شکری
شما اگر حتی یکبار از وانیل اصل استفاده کرده باشید، متوجه میشوید که بوی آن عمیقتر، گرمتر و کاملا پیچیدهتر از وانیل شکری است. وانیل طبیعی بویی لطیف و اغلب با نتهای چوبی، گلمانند و کمی دودی همراه است که در پختوپز کیفیت نهایی غذا یا شیرینی را بالا میبرد. طعم آن هم ملایم، شیرین و چندلایه است.
در مقابل، وانیل شکری بویی نسبتا تند، تکراری و یکنواخت دارد. چون از ترکیبات مصنوعی تهیه شده، عطر آن بیشتر یادآور آدامس یا اسانسهای ارزانقیمت است. اگرچه برای بعضی دسرهای ساده میتواند جوابگو باشد، اما در مقایسه با وانیل اصل هیچگاه نمیتواند طعم اصیل و عمیق آن را شبیهسازی کند.
میزان مصرف و اثرگذاری وانیل شکری و وانیل اصل
یکی دیگر از نکات قابل توجه در تفاوت وانیل شکری و وانیل اصل این است که برای رسیدن به طعم و بوی مطلوب، از وانیل اصل مقدار بسیار کمتری نیاز است. به خاطر غلظت بالای ترکیبات طبیعی در وانیل اصل، حتی مقدار کم آن تاثیر زیادی در طعم دسر یا کیک دارد. در مقابل، برای دستیابی به همان سطح از طعمدهی با وانیل شکری، باید مقدار بیشتری استفاده شود که بهخاطر وجود شکر شاید مزه نهایی را بیش از حد شیرین یا مصنوعی کند.
تفاوت وانیل شکری و وانیل اصل و خطر سلامتی
وانیل طبیعی از گذشته بهعنوان یک آرامبخش ملایم، ضدالتهاب و حتی آنتیاکسیدان شناخته میشده است. مصرف وانیل اصل نه تنها خطری برای سلامتی ندارد، بلکه خواص مفیدی برای پوست، اعصاب و گوارش دارد. از این ماده حتی در ماسکهای طبیعی صورت یا ترکیبات آرامبخش خانگی هم استفاده میشود.
اما وانیل شکری به خاطر داشتن ترکیبات مصنوعی مثل وانیلین صنعتی و شکر فرآوریشده، فاقد خواص درمانی است. اگر در مصرف آن زیادهروی کنید و مشکلات قندی یا حساسیت به مواد شیمیایی داشته باشید؛ مشکلاتی برای شما به وجود میآید. پس اگر سلامتیتان برای شما اهمیت دارد، استفاده از وانیل اصل همیشه انتخاب بهتریست.
کاربرد وانیل اصل و وانیل شکری در شیرینیپزی
یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از وانیل شکری و وانیل اصل در آشپزخانه، شیرینیپزی و تهیه دسر است. اگر دنبال طعمی کلاسیک و طبیعی هستید و زمان و هزینه برایتان مهم نیست، بدون شک وانیل اصل اولین گزینه برای شما است. در کیکهای شکلاتی، کرمکارامل، پودینگ و حتی بستنیهای دستساز میتوایند از آن استفاده کنید.
اما اگر زمان کمی دارید یا در حال تهیه یک دسر ساده خانگی برای فرزندتان هستید، وانیل شکری هم انتخاب مناسبی است. هرچند کیفیت نهایی شاید کمتر از حالت اول باشد، اما برای موارد معمولی قابلقبول است. در کنار استفادههای رایجی که به آنها اشاره کردیم، وانیل اصل و وانیل شکری کاربردهای متنوعتری در شیرینیپزی دارند. در ادامه چند مورد دیگر را هم بررسی میکنیم:
تهیه خامه طعمدار:
با افزودن کمی وانیل اصل یا وانیل شکری به خامه فرمگرفته، میتوانید طعم و عطر بهتری ایجاد کنید که برای تزئین کیک، پای و دسرهای سرد فوقالعاده است.
شیرینیهای خشک مثل کوکی و بیسکوییت:
وانیل شکری به خاطر استفاده آسان، گزینه خوبی برای شیرینیهایی است که در حجم بالا تهیه میشوند. اما اگر بخواهید کوکیهای خاصتری درست کنید، وانیل اصل نتیجهای لطیفتر و حرفهایتر به شما میدهد.
مافین و کاپکیک:
استفاده از وانیل اصل در خمیر مافین باعث میشود طعمها بهتر با هم ترکیب شوند و بوی تخممرغ کمتر حس شود. اگر فرصت کمی دارید، از وانیل شکری هم میتوانید استفاده کنید.
دسرهای سرد مثل تیرامیسو و موس شکلات:
در این دسرها که پایهی طعم آنها بر مواد سادهای مثل خامه، تخممرغ و شکلات است، استفاده از وانیل اصل طعمی طبیعی و پیچیدهتر به دسر میدهد.
فرنی و شیر برنج:
افزودن وانیل به خصوص وانیل شکری برای مصرف سریع به این دسرهای سنتی ایرانی باعث میشود بوی شیر یا آرد کمتر احساس شود و طعمی ملایم و دلنشین ایجاد شود.
آیا وانیل شکری تقلبی است؟
خیر، اما وانیل شکری وانیل طبیعی نیست. این ماده بیشتر شبیه یک جایگزین اقتصادی و دمدستی برای کسانیست که نمیخواهند هزینه زیادی بابت خرید وانیل اصل پرداخت کنند. باید بدانید که وانیل شکری یک محصول صنعتی با هدف صرفهجویی در هزینه تولید شیرینی و دسر ساخته شده و تا حدی هم موفق بوده، اما نمیتوان آن را معادل وانیل طبیعی دانست.
وانیل اصل را از کجا بخریم؟
اگر به دنبال خرید وانیل اصل هستید، توصیه میکنم به عطاریهای معتبر، فروشگاههای محصولات طبیعی یا فروشگاههای آنلاین با نماد اعتماد مراجعه کنید. وانیل اصل معمولا به شکل چوب وانیل، پودر یا عصاره عرضه میشود. در هنگام خرید دقت کنید که عبارت Natural Vanilla یا Pure Vanilla روی بستهبندی درج شده باشد و قیمت آن زیاد پایین نباشد؛ چون وانیل اصل یک محصول گرانقیمت است.
آیا میتوان از وانیل شکری به جای وانیل اصل استفاده کرد؟
در بعضی موارد بله، ولی به سطح انتظارتان از کیفیت وانیل بستگی دارد. برای مثال:
اگر در حال تهیه کیکهای خانگی ساده هستید، وانیل شکری میتواند جوابگو باشد.
اگر دسر یا شیرینی شما بر پایه طعم وانیل است (مثل کرم وانیلی یا پودینگ)، بهتر است از وانیل اصل استفاده کنید تا طعم نهایی عمیق و حرفهایتر باشد.
در پروژههای آشپزی خاص یا برای فروش، حتما وانیل اصل پیشنهاد میشود.