دکستروز نوعی قند ساده است که از ساقه گیاه ذرت تهیه می‌شود و ساختار شیمیایی آن با گلوکز یکسان است. این محصول که عملکرد بهتری نسبت به شکر سفید دارد، جایگزین مناسبی برای قند نیشکر می‌تواند باشد. این قند ارگانیک کاربردهای زیادی در تولید انواع مواد خوراکی دارد و به دو صورت دکستروز خشک و آبدار تولید می‌شود. این که این دو ماده با ساختار مشابه چه تفاوت‌هایی دارند، سوالی است که در ادامه این مقاله به آن پاسخ خواهیم داد.
دکستروز خشک
دکستروز خشک آنهیدروز (Anhydrous) یکی از مواد اولیه اصلی در صنایع غذایی به حساب می‌آید. این ماده به عنوان نگهدارنده و افزایش دهنده نیمه عمر محصولات شیرین کاربرد دارد. این ماده از نظر ساختار شیمیایی با گلوکز یا شکر ساده شباهت دارد ولی تفاوت آن‌ها در افزایش غلظت محلول است. در ادامه مشخصات این ماده کاربردی را برای شما بیان می‌کنیم:
- نام ماده دکستروز خشک یا Dextrose Anhydrous
- نام دیگر گلوکز
- حالت ماده پودری سفید رنگ
- فرمول شیمیایی C₆H₁₂O₆
- جرم مولکولی ۱۸۰٫۱۵۶ گرم بر مول
- چگالی ماده ۱٫۵۶ گرم بر سانتی متر مکعب
- نقطه ذوب ۱۴۶ درجه سانتی گراد
دکستروز آبدار
دکستروز آبدار یا ( Monohydrate) نسبت به نوع خشک این ماده کاربردهای گسترده‌تری در صنایع غذایی دارد. این محصول که دارای ۹ درصد آب در ترکیب خود است، برای محصولاتی که به شیرین کننده‌های محلول در آب نیاز دارند مناسب می‌باشد. دکستروز مونوهیدرات آبدار یک شیرین کننده طبیعی و مشابه گلوکز است که سرعت جذب بالایی دارد.
- نام ماده دکستروز آبدار یا Dextrose Monohydrate
- نام دیگر گلوکز
- حالت ماده کریستالی
- فرمول شیمیایی C₆H₁₂O₆
- جرم مولکولی ۱۸۰٫۱۵۶ گرم بر مول
- چگالی ماده ۱٫۵۶ گرم بر سانتی متر مکعب
- نقطه ذوب ۱۴۶ درجه سانتی گراد
دکستروز خشک و آبدار در چه مواد خوراکی وجود دارند؟
مواد خوراکی حاوی دکستروز
معمولا دکستروز خشک به داروهای خوراکی و مواد غذایی همچون دونات یا آب نبات اضافه می‌شود، چون باعث خشک و بدون چربی ماندن آن‌ها می‌شود. علاوه بر این دکستروز خشک در تولید انواع شیرینی‌های بسته بندی شده، دسرهای لبنی، نوشابه‌ها، آبمیوه‌های کارخانه‌ای و ماست مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این در حالی است که دکستروز آبدار به طور طبیعی در مواد غذایی همچون خرما، عسل، زرد آلوی خشک، کشمش و سیب زمینی وجود دارد. البته این ماده در صنایع مواد غذایی برای تولید انواع کیک و شیرینی، آدامس‌ها، غذاهای آماده، انواع سس، بستنی و مواد غذایی پخته شده با عمر طولانی استفاده می‌شود.
۵ تفاوت دکستروز خشک و آبدار
دکستروز خشک و آبدار
دکستروز یک ماده قندی ارگانیک است که به طور طبیعی در ساقه گیاه ذرت وجود دارد. با استخراج این ماده می‌توان به جای استفاده از شکر سفید در صنایع غذایی، از آن به عنوان قند طبیعی استفاده کرد. نوع دکستروز خشک و آبدار از نظر ساختار مولکولی با هم تفاوت دارند.
- تفاوت در ساختار شیمیایی این دو ماده باعث تفاوت کاربردهای آن‌ها شده است. در ادامه تفاوت‌های دکستروز خشک و آبدار را بیان می‌کنیم:
- دکستروز خشک از نظر فعل و انفعالات شیمیایی قابلیت‌های کمتری نسبت به نوع آبدار آن دارد.
- دکستروز خشک میزان براقیت کمتری نسبت به دکستروز آبدار دارد و شیرینی آن نیز کمتر است.
- علاوه بر این دکستروز خشک به خاطر تبلور کمی که دارد، نسبت به نوع آبدار این ماده از پایداری بهتری برخوردار می‌باشد.
- نوع خشک دکستروز بیشتر در صنایع دارویی استفاده می‌شود ولی دکستروز آبدار در تهیه انواع مواد خوراکی نیز به کار می‌رود.
- از دکستروز مایع برای داروهای تزریقی و از نوع خشک آن برای تولید داروهای خوراکی استفاده می‌شود.
جمع‌بندی
در این مقاله در مورد پرکاربردترین مواد اولیه در تولید مواد غذایی و دارویی صحبت کردیم. گفتیم دکستروز یک نوع قند طبیعی ارگانیک است که مناسب تولید انواع داروهای خوراکی و مواد غذایی با ماندگاری بالا می‌باشد.
این ماده از نظر ساختار مولکولی شباهت بسیار زیادی به گلوکز دارد، اما از لحاظ داشتن آب در ساختار خود به دو دسته تقسیم می‌شود.
دکستروز خشک و آبدار دو نوع این ماده پرکاربرد صنعتی است که هر کدام با توجه به ویژگی‌های شان کاربردهای زیادی دارند.
این دو ماده از نظر پایداری ماده، میزان تبلور، فعل و انفعالات شیمیایی و کاربردهای با هم متفاوت هستند.
اگر در مورد انتخاب و خرید هر یک از انواع دکستروز خشک و آبدار سوالی داشتید، می‌توانید سوالات خود را به صورت تلفنی از کارشناسان ما در مریخ کالا بپرسید. همچنین می‌توانید سوالات خود را در بخش کامنت‌های همین صفحه درج کنید و منتظر پاسخ کارشناسان ما باشید.